Συχνές ερωτήσεις
Τι είναι η αντλία ινσουλίνης;
Η αντλία ινσουλίνης είναι μια ηλεκτρονική συσκευή που παρέχει ινσουλίνη στο σώμα με έναν προγραμματιζόμενο ρυθμό, σε μια προσπάθεια μίμησης του τρόπου με τον οποίο λειτουργεί το πάγκρεας. Η αντλία ινσουλίνης βοηθάει τον ασθενή με διαβήτη να διαχειρίζεται τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα του πιο αποτελεσματικά και σταθερά. Με την προγραμματισμένη παροχή ινσουλίνης, οι αντλίες μπορούν να βοηθήσουν στην αποφυγή υπογλυκαιμικών και υπεργλυκαιμικών επεισοδίων, να βελτιώσουν τον έλεγχο του διαβήτη, και να δώσουν στον ασθενή μεγαλύτερη ελευθερία στις καθημερινές δραστηριότητές του.
Οι νεότερες υβριδικές αντλίες ινσουλίνης «κλειστού κυκλώματος» διαθέτουν ένα λογισμικό που μπορεί να προσαρμόζει αυτόματα την χορήγηση ινσουλίνης σε συνάρτηση με τις μετρήσεις γλυκόζης που παρέχονται από το σύστημα συνεχούς καταγραφής, το οποίο λειτουργεί παράλληλα και μεταδίδει ασύρματα τις μετρήσεις στην αντλία. Ωστόσο, ακόμη και με αυτές τις αντλίες, ο ασθενής πρέπει να «αναγγέλλει» το γεύμα του και την περιεκτικότητά του σε υδατάνθρακες.
Ποιος ωφελείται περισσότερο από τη χρήση μιας αντλίας ινσουλίνης;
Κυρίως ωφελούνται τα άτομα με διαβήτη τύπου 1. Ωστόσο, ορισμένα άτομα με σοβαρή μορφή διαβήτη τύπου 2, που για την θεραπεία τους λαμβάνουν 3-4 ενέσεις ινσουλίνης την ημέρα, μπορούν επίσης να ωφεληθούν.
Ποια είναι τα οφέλη της χρήσης αντλίας ινσουλίνης;
Τα κύρια πλεονεκτήματα είναι η εν γένει καλύτερη ρύθμιση του σακχάρου με λιγότερες υπεργλυκαιμικές και υπογλυκαιμικές αιχμές και περισσότερο χρόνο με καλές τιμές σακχάρου, καθώς και η δυνατότητα για μεγαλύτερη ευελιξία και προσαρμογή στις μεταβαλλόμενες συνθήκες της καθημερινότητας. Οι αντλίες με δυνατότητα αυτόματης χορήγησης ινσουλίνης, προσφέρουν ακόμη καλύτερη ρύθμιση σε σχέση με τις συμβατικές αντλίες.
Ποιοι είναι οι πιθανοί κίνδυνοι και επιπλοκές που σχετίζονται με τη χρήση αντλίας ινσουλίνης;
Οι πιθανοί κίνδυνοι σχετίζονται με ενδεχόμενες (αν και σπάνιες) δυσλειτουργίες της αντλίας. Πιθανή δυσλειτουργία του συστήματος μπορεί να οδηγήσει σε υπογλυκαιμία ή υπεργλυκαιμία, ή και ακόμη (πολύ σπάνια) σε διαβητική κετοοξέωση (πολύ ψηλή τιμή σακχάρου που απαιτεί νοσηλεία στο νοσοκομείο). Οι αντλίες διαθέτουν συστήματα συναγερμού που ανιχνεύουν τέτοιες καταστάσεις και ειδοποιούν τον χρήστη. Η συχνότερη δυσλειτουργία αφορά στην απόφραξη των καθετήρων που συνεπάγεται διακοπή της ροής ινσουλίνης και υπεργλυκαιμία. Στην περίπτωση αυτή χρειάζεται άμεση αντικατάσταση του καθετήρα.
Πόσο κοστίζει μια αντλία ινσουλίνης; Καλύπτεται από τον ΕΟΠΥΥ;
Οι αντλίες ινσουλίνης είναι ακριβές και το κόστος τους εξαρτάται από το είδος της αντλίας. Ωστόσο, το κόστος (τόσο των αντλιών όσο και των αναλωσίμων της) καλύπτεται πλήρως από τον ΕΟΠΥΥ και η συμμετοχή του ασθενή είναι μηδενική.
Πόσο συχνά πρέπει να αλλάζεται ο καθετήρας της αντλίας;
Οι καθετήρες πρέπει να αλλάζονται κάθε τρεις ημέρες.
Μπορώ να κολυμπήσω ή να κάνω μπάνιο με την αντλία ινσουλίνης;
Ναι, οι περισσότερες αντλίες ινσουλίνης είναι αδιάβροχες και μπορούν να χρησιμοποιούνται στο μπάνιο, το ντους ή σε πισίνα/θάλασσα. Ωστόσο, είναι σημαντικό να ακολουθούνται ακριβώς οι οδηγίες του κατασκευαστή, για τη σωστή χρήση και φροντίδα της αντλίας.
Πώς μπορώ να προσαρμόσω τη δόση της ινσουλίνης μου με τη χρήση της αντλίας;
Οι αντλίες ινσουλίνης συνήθως έχουν λειτουργίες προγραμματισμού που επιτρέπουν να προσαρμόζετε τη δόση της ινσουλίνης σύμφωνα με τις ανάγκες σας. Μπορείτε να προγραμματίσετε τον βασικό ρυθμό, τις δόσεις για τα γεύματα και τις διορθωτικές δόσεις, ανάλογα με τα επίπεδα της γλυκόζης. Οι υβριδικές αντλίες κλειστού κυκλώματος προσαρμόζουν τη βασική ινσουλίνη (την ινσουλίνη δηλαδή που χρειάζεται ο οργανισμός μεταξύ των γευμάτων) με αυτόματο τρόπο, ανάλογα με τα επίπεδα σακχάρου που καταγράφει συνεχώς ένα σύστημα συνεχούς καταγραφής που λειτουργεί παράλληλα με την αντλία. Οι αντλίες αυτές μπορούν μάλιστα να χορηγούν αυτόματα και διορθώσεις με μικρές δόσεις ινσουλίνης (μικροδιορθώσεις), όταν αυτό κρίνεται απαραίτητο από τον αλγόριθμο της αντλίας.
Τι πρέπει να κάνω εάν η αντλία μου σταματήσει να λειτουργεί ή εάν παρουσιαστεί πρόβλημα;
Εάν αντιμετωπίσετε οποιοδήποτε πρόβλημα με την αντλία ινσουλίνης σας, επικοινωνήστε άμεσα με τον κατασκευαστή ή τον διαχειριστή του διαβήτη σας. Εάν σας παρακολουθεί το Athens medica, μπορείτε να επικοινωνήσετε στο 216 0039000 ή να καλέσετε απευθείας τον εκπαιδευτή που έχει αναλάβει την εκπαίδευση σας και την τοποθέτηση.
Πρέπει να έχω πάντα μαζί μου ανταλλακτικά πένες ινσουλίνης για περίπτωση ανάγκης;
Ναι, είναι σημαντικό να έχετε ανταλλακτικά, όπως καθετήρες και αμπούλες, καθώς και πένες, για περίπτωση έκτακτης ανάγκης ή προβλημάτων με την αντλία ινσουλίνης.
Σε τι ηλικίες απευθύνεται η αντλία ινσουλίνης;
Αυτό εξαρτάται από το είδος της αντλίας και τις αντίστοιχες ενδείξεις που έχουν δοθεί από τους ρυθμιστικούς μηχανισμούς (Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων και ΕΟΦ). Σε γενικές γραμμές διατίθενται αντλίες για κάθε ηλικία, ακόμη και για πολύ μικρά παιδιά.
Τι χρειάζεται να κάνει ο ασθενής;
Ο ασθενής πρέπει να είναι προσηλωμένος στην κατανόηση της λειτουργίας της αντλίας ινσουλίνης και στην εκπαίδευση που του παρέχεται από την ομάδα υγείας που τον/την παρακολουθεί.
Ποιος υποστηρίζει τον ασθενή όταν βάλει αντλία;
Ο ασθενής υποστηρίζεται από ομάδα ειδικών, συμπεριλαμβανομένου του διαβητολόγου και του εκπαιδευτή διαβήτη. Αυτοί οι επαγγελματίες παρέχουν εκπαίδευση, υποστήριξη και παρακολούθηση για να βοηθήσουν τον ασθενή να διαχειριστεί αποτελεσματικά την αντλία ινσουλίνης του. Το Athens medica, παρέχει ολόκληρη την ομάδα που χρειάζεται ένας ασθενής που χρησιμοποιεί αντλία ινσουλίνης
Τι είναι το σύστημα συνεχούς παρακολούθησης γλυκόζης (CGM);
Το CGM (continuous glucose monitoring) είναι μια συσκευή που μετρά συνεχώς τα επίπεδα γλυκόζης στον ανθρώπινο οργανισμό, χρησιμοποιώντας έναν μικροσκοπικό αισθητήρα που τοποθετείται κάτω από το δέρμα.
Ποιος ωφελείται περισσότερο από τη χρήση ενός CGM;
Τα άτομα με διαβήτη, είτε τύπου 1 είτε τύπου 2, είναι οι κύριοι ωφελούμενοι από τη χρήση του συστήματος CGM. Επίσης, τα συστήματα αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν κατά περίπτωση και σε ορισμένες καταστάσεις στις οποίες η συνεχής καταγραφή γλυκόζης μπορεί να δώσει χρήσιμες πληροφορίες, όπως ο προδιαβήτης, η παχυσαρκία, η έντονη και παρατεταμένη άσκηση κλπ.
Πώς λειτουργεί το CGM;
Ένας πολύ μικρός καθετήρας στον οποίο είναι τοποθετημένος ο αισθητήρας τοποθετείται κάτω από το δέρμα και μετρά συνεχώς τα επίπεδα γλυκόζης στο εξωκυττάριο υγρό (δηλαδή στο υγρό που περιβάλλει τα κύτταρα). Ο καθετήρας σταθεροποιείται με ένα μικρό αυτοκόλλητο που τοποθετείται στο δέρμα (συνήθως στο πίσω μέρος του βραχίονα ή την κοιλιά) και έχει διάμετρο και πάχος λίγο μεγαλύτερο από ένα κέρμα των 2 ευρώ. Οι μετρήσεις αυτές μεταδίδονται συνεχώς και σε πραγματικό χρόνο (realtime) σε μια συσκευή λήψεως (ή σε ένα συμβατό smartphone) μέσω ασύρματου (Bluetooth) σήματος.
Ποια είναι τα οφέλη της χρήσης ενός συστήματος CGM;
Τα οφέλη περιλαμβάνουν την πιο συστηματική παρακολούθηση του σακχάρου και, την παρακολούθηση των τάσεων που παρουσιάζει η τιμή του στη διάρκεια της ημέρας. Μεγάλες μελέτες έχουν δείξει ότι οι συσκευές CGM συμβάλλουν, στη μείωση των υπογλυκαιμικών και υπεργλυκαιμικών επεισοδίων στα άτομα που λαμβάνουν ινσουλίνη, καθώς και, γενικότερα, στη βελτίωση του ελέγχου του διαβήτη.
Πώς επιλέγω το κατάλληλο σύστημα CGM για μένα;
Η επιλογή του κατάλληλου συστήματος CGM εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων της συμβατότητας με τις συσκευές (smartphones) που ήδη χρησιμοποιείτε, των χρηματοοικονομικών σας δυνατοτήτων και των λειτουργικών χαρακτηριστικών του συστήματος.
Ποιος υποστηρίζει τον χρήστη ενός συστήματος CGM;
Ο χρήστης υποστηρίζεται από ομάδα ειδικών υγείας, συμπεριλαμβανομένου του διαβητολόγου και του εκπαιδευτή διαβήτη,. Αυτοί οι επαγγελματίες παρέχουν εκπαίδευση, υποστήριξη και παρακολούθηση για να βοηθήσουν τον ασθενή να διαχειριστεί αποτελεσματικά το σύστημα CGM. Το Athens medica, διαθέτει όλη την ομάδα που χρειάζεται ένας ασθενής που χρησιμοποιεί CGM.
Πόσο συχνά πρέπει να αλλάζω τον αισθητήρα του CGM;
Οι αισθητήρες συνήθως αλλάζουν κάθε 7 έως 14 ημέρες, ανάλογα με τον κατασκευαστή του συστήματος CGM και το μοντέλο του αισθητήρα.
Μπορώ να κολυμπήσω ή να κάνω μπάνιο με ένα σύστημα CGM;
Οι περισσότεροι αισθητήρες CGM είναι αδιάβροχοι και σχεδιασμένοι να αντέχουν στο νερό, έτσι ώστε να μπορείτε να κάνετε μπάνιο ή ντους κανονικά, ή ακόμη και να κολυμπήσετε χωρίς να αφαιρέσετε τον αισθητήρα.
Τι πρέπει να κάνω εάν ο αισθητήρας δείχνει μη ακριβείς μετρήσεις ή δεν λειτουργεί σωστά;
Εάν παρατηρήσετε ανακριβείς μετρήσεις ή προβλήματα με τον αισθητήρα σας, επικοινωνήστε με την εξυπηρέτηση πελατών του κατασκευαστή για να λάβετε υποστήριξη και να αντιμετωπίσετε το ζήτημα. Εάν σας παρακολουθεί το Athens medica, μπορείτε να επικοινωνήσετε στο 216 0039000 ή να καλέσετε απευθείας το εξειδικευμένο μέλος της ομάδας μας που έχει αναλάβει την εκπαίδευση σας και την τοποθέτηση του αισθητήρα.
Πώς μπορώ να χρησιμοποιήσω τα δεδομένα που συλλέγονται από το CGM;
Τα δεδομένα που συλλέγονται από το CGM μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να παρακολουθήσετε τις τάσεις του σακχάρου στον χρόνο, να αναγνωρίσετε διακυμάνσεις και τάσεις στον έλεγχο του διαβήτη σας, και να ληφθούν, σε συνεννόηση με τον θεράποντα γιατρό σας, αποφάσεις για τον τρόπο προσαρμογής της θεραπείας σας. Η συσκευή CGM επιτρέπει την καλύτερη κατανόηση του διαβήτη σε σχέση με τη διατροφή σας, την άσκηση και άλλες δραστηριότητες.
Ιδιαίτερα σημαντική είναι η προειδοποιητική λειτουργία των συστημάτων αυτών για επικείμενη υπογλυκαιμία ή σημαντική υπεργλυκαιμία. Στις περιπτώσεις αυτές και ανάλογα με τις ρυθμίσεις που έχουν τεθεί, ο αισθητήρας ειδοποιεί (μέσω του smartphone) με ήχο και δόνηση, επιτρέποντας την έγκαιρη αναγνώριση και αντιμετώπιση των ακραίων τιμών σακχάρου.
Ποια είναι η διαφορά μεταξύ ενός συστήματος CGM και ενός απλού φορητού μετρητή σακχάρου;
Τα συστήματα CGM μετρούν συνεχώς τα επίπεδα γλυκόζης στον υποδόριο ιστό (στο λίπος δηλαδή που βρίσκεται κάτω από το δέρμα), ενώ τα BGM (blood glucose monitors) απαιτούν τη λήψη δείγματος αίματος (με τρύπημα στο δάκτυλο του χεριού) και μετρούν τα επίπεδα σακχάρου σε συγκεκριμένες χρονικές στιγμές που επιλέγονται από τον χρήστη.
Πώς μπορώ να αποκτήσω πρόσβαση σε ένα σύστημα CGM;
Τα συστήματα CGM πωλούνται σε ορισμένα φαρμακεία καθώς και από τις εταιρείες που τα παρασκευάζουν. Ωστόσο, συνιστάται η τοποθέτηση ενός τέτοιου συστήματος να γίνεται σε συνεννόηση με τον θεράποντα γιατρό (ή την επιστημονική ομάδα που παρακολουθεί το άτομο με διαβήτη), ώστε να υπάρξει η κατάλληλη εκπαίδευση στη χρήση ΚΑΙ ΚΥΡΙΩΣ στην ερμηνεία των δεδομένων που λαμβάνονται από το σύστημα. Η σωστή εκπαίδευση είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να αποκομίσει ο χρήστης όλα τα οφέλη που μπορεί να προσφέρει η χρήση ενός CGM.
Αποζημιώνει ο ΕΟΠΥΥ την χρήση CGM;
Το CGM συνταγογραφείται και αποζημιώνεται πλήρως από τον ΕΟΠΥΥ σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 1. Αντιθέτως, το σύστημα ΔΕΝ αποζημιώνεται για ασθενείς με διαβήτη τύπου 2, ακόμη και εάν λαμβάνουν ινσουλίνη.